Gręboszów

Kościół p.w. św. Katarzyny oraz cmentarz

Gręboszowski kościół św. Katarzyny otoczony jest zabytkowym cmentarzem. Przeplatają się na nim niedawno powstałe groby mieszkańców miejscowości i przedwojenne nagrobki, w większości należące do rodzin władających Gręboszowem. Najstarszy nagrobek na jego terenie pochodzi z końca XVIII w. Poświęcony jest on właścicielom wsi – Janowi Maurycemu von Prittwitz und Gaffron (1726-1789) i jego małżonce Joannie Eleonorze (1739-1793).
Przemierzając teren cmentarza zapoznamy się z kolejnymi posiadaczami Gręboszowa. Nekropolia ta stanowi swoisty poczet tutejszej arystokracji. Na Janie Maurycym wygasła męska linia gręboszowskich arystokratów z rodu von Prittwitz und Gaffron. Pozostawił on po sobie jedynie córkę - Joannę Eleonorę (ur. 1770), która w 1790 r. poślubiła Gustawa Adolfa Henckel von Donnersmarcka (1764-1813), pochodzącego z linii tego możnego rodu panującej w Tarnowskich Górach i Świerklańcu. Gustaw Adolf poległ w czasie wojen napoleońskich, w bitwie z Francuzami pod Szprotawą (10 listopada 1813 r.). Jego ciało zostało sprowadzone do Gręboszowa i uroczyście pochowane na tutejszym cmentarzu. Ciągle można podziwiać jego okazały nagrobek, stanowiący swoiste mauzoleum hrabiego.
Kolejnym władcą majątku została córka Gustawa Adolfa i Joanny Eleonory, Loretta (ur. 1792), która jeszcze przed śmiercią ojca poślubiła swojego kuzyna, Łazarza Jana Nepomuka Henckel von Donnersmarck (zm. 1859). Syn Loretty i Łazarza odziedziczył imię po ojcu, a miejsce jego pochówku wskazuje płyta nagrobna z imieniem Lazarus i datami życia hrabiego – 1817 i 1887.
Z nagrobków znajdujących się na cmentarzu warto wymienić także ten upamiętniający Jana Edgara (1861-1911) oraz Zofię (1874-1945). Jan Edgar, bratanek hrabiego Łazarza był fundatorem neoromańskiego kościoła św. Katarzyny, o czym informuje zachowana na jego murach tablica.
"Dieses Gotteshaus geweiht der Heiligen Catharina wurde erbaut von Johannes Edgar Graf Henckel von Donnersmarck in den Jahren 1897-1899" – "Ten dom boży, poświęcony imieniu św. Katarzyny został wybudowany przez Jana Edgara, hrabiego Henckel von Donnersmarck w latach 1897-1899".
Niektórzy z hrabiów Henckel von Donnsersmarck osiadali w Kowalowicach, co było spowodowane koniecznością podziałów majątku między potomków umierającego hrabiego. Hrabią na Kaulwitz był młodszy syn Łazarza Jana Nepomuka i Loretty, Jerzy Fryderyk (1825-1882). Na jego nagrobku odnajdujemy inskrypcję informującą nas o tym, że hrabia był honorowym rycerzem zakonu maltańskiego, czyli joannitą. O tym, że tytuł ten był czysto honorowy świadczy fakt, że Jerzu Fryderyk doczekał się syna – Jana Edgara.
Interesującą formę kamiennego obelisku, przypominającego nieco żydowską macewę przybrał nagrobek małżeństwa Rudolfa (1859-1931) i Marty (1873-1935) Lokay. Rudolf Lokay był od 1889 r. administratorem majątku Henckel von Donnsersmarcków, a po przejściu na emeryturę w roku 1925 został sołtysem Rychnowa, do którego trafiali emerytowani urzędnicy. W uznaniu swoich zasług spoczął wraz z żoną niedaleko miejsca pochówku hrabiego Jana Edgara, który był pracodawcą Rudolfa.

• Tekst pochodzi ze strony Stary Namysłów.

Nagrobek Hansa Moritza von Prittwitz u. Gaffron i jego małżonki Johanne Eleonore

Nagrobek Hansa Moritza von Prittwitz u. Gaffron, urodzonego 19 września 1726 roku a zmarłego 20 maja 1789 roku, oraz jego żony Johanne Eleonore von Prittwitz zd. von Walter, urodzonej 30 października 1739 roku a zmarłej 22 października 1793 roku.

Płyta nagrobna Lazarusa Henckel von Donnersmarck

Płyta nagrobna Lazarusa Henckel von Donnersmarck, urodzonego 15 października 1817 roku a zmarłego 10 września 1887 roku. Był on synem Lazarusa Hansa Nepomuka Henckel von Donnersmarck oraz Loretty zd. Henckel von Donnersmarck.

Nagrobek Johannesa Edgara Henckel von Donnersmarck oraz jego żony Sophie

Nagrobek Johannesa Edgara Grafa Henckel von Donnersmarck, urodzonego 24 czerwca 1861 roku a zmarłego 17 października 1911 roku w Grębocicach, fundatora tutejszego kościoła oraz jego żony Sophie zd. Stolberg-Stolberg, urodzonej 31 maja 1874 roku a zmarłej 22 stycznia 1945 roku w Goduszynie.

Nagrobek Georga Friedricha Henckel von Donnersmarck

Nagrobek Georga Friedricha Grafa Henckel von Donnersmarck, urodzonego 8 sierpnia 1823 roku we Wrocławiu a zmarłego 23 listopada 1882 roku w Kowalowicach.

Nagrobek Eleonore Henckel von Donnersmarck

Nagrobek Eleonore Graefin Henckel von Donnersmarck zd. Graefin Henckel von Donnersmarck, urodzonej 17 października 1792 roku a zmarłej 30 listopada 1874 roku.

Nagrobek Gustawa Adolfa Henckel von Donnersmarck

Nagrobek Gustawa Adolfa Grafa Henckel von Donnersmarck, urodzonego 31 sierpnia 1764 roku a zmarłego 19 listopada 1813 roku.